Over verslaving

over verslaving

Over 'te veel', afhankelijkheid en verslaving

Ieder mens heeft zo zijn gewoontes. Gewoontes hebben voordelen want we hoeven daardoor niet voortdurend na te denken over hoe we routinezaken zullen aanpakken. Gewoontes kunnen echter ook nadelen hebben (of krijgen) wanneer ze het ons niet langer gemakkelijker, maar eerder moeilijk maken.

Alcohol drinken, andere drugs gebruiken, (psychotrope) medicatie nemen, gokken, gamen,... zijn gedragingen die ons een goed gevoel kunnen geven. Ze zijn dus aantrekkelijk. Ze kunnen ook gemakkelijk aanleiding geven tot gewoontes.

 

Nemen we alcohol drinken als voorbeeld. Sommigen drinken elke dag. Anderen alleen in het weekend. Weer anderen als ze zich gespannen of eenzaam voelen. Om zichzelf te kalmeren of om er een 'kick' van te krijgen. Gewoontes kunnen echter een eigen leven gaan leiden.

Om allerlei redenen kunnen mensen 'te veel' gaan drinken, drugs gebruiken, medicatie nemen, gokken, gamen,... De gewoontevorming gaat uit de hand lopen en problematisch worden, want we krijgen er last van. De nadelen worden groter dan de voordelen.

Dat gebeurt niet van de ene dag op de andere. Er kunnen soms maanden of jaren overheen gaan. Zo'n problematische gewoonte is dus geen kwestie van 'alles of niets'. De ontwikkeling verloopt geleidelijk. Daarom hebben we het niet altijd in de gaten, of willen we de nadelen die we ondervinden liefst vergeten. Maar toch is er meestal twijfel: 'heb ik een probleem?', 'waarom krijg ik opmerkingen van anderen?', 'het is toch mijn zaak?', 'ik wil geen zwakkeling zijn!'.

Ik wil geen problemen hebben!

Nee, natuurlijk niet. Je bent ook niet begonnen met alcohol, drugs, medicatie, gokken of gamen om er problemen mee te krijgen. Hoe kan die gewoonte dan toch uit de hand lopen en waarom heb je er geen of slechts gedeeltelijk controle over?

Er zijn 3 factoren werkzaam die op elkaar inspelen:

Mens

Wie je bent, hoe je jezelf voelt, hoe je met problemen en stress omgaat, hoe je met anderen omgaat en anderen met jou, wat je geleerd hebt als kind, erfelijkheidsfactoren,...

Middel

Alle drugs en sommige gewoontegedragingen houden risico's in. Ze kunnen aanleiding geven tot psychische of lichamelijke verslaving. Sommige meer dan andere.

Milieu

Zijn alcohol, medicatie, drugs, kansspelen, games gemakkelijk bereikbaar? Wordt er in je omgeving veel gebruik van gemaakt? Ben je er als kind mee groot geworden? Hoe dan ook, je omgeving heeft altijd invloed op jou.

Het op elkaar inspelen van bovenstaande factoren geeft in zekere mate aan hoeveel risico iemand loopt. Ben je bijvoorbeeld van nature een zenuwachtig persoon die zich gemakkelijk zorgen maakt, heb je conflicten met je omgeving, had je een moeilijke jeugdperiode en komen er veel verslavingsproblemen voor in je familie, dan loop je meer risico.

Een probleem? Wat doe ik eraan?

Een gewoonte, en zeker een 'diepgewortelde' gewoonte, veranderen doe je niet zomaar. Het begint bij een bewustwording ('ik wil iets veranderen') en een voornemen ('ik ga iets veranderen'). Maar een voornemen is meestal niet voldoende. Je hebt je waarschijnlijk al een aantal keren voorgenomen om te minderen of te stoppen met drinken, gebruiken, enzovoort. Enige tijd later stond je mogelijk terug op hetzelfde punt waar je begon.

Een gewoonte veranderen betekent immers ook je gedrag en je manier van denken veranderen. Dat vraagt inspanning, aandacht en een 'plan' dat je zal volgen.

Ook mensen die schijnbaar helemaal alleen op 'pure wilskracht' hun verslaving de baas werden, hebben daarvoor een aantal stappen gezet waarbij ze hun manier van leven aanpasten. Vaak gesteund door hun omgeving. Er zijn dus geen magische kant-en-klare oplossingen.

Heb ik hulp nodig?

Dat moet je in eerste plaats zelf uitmaken. Als je twijfelt, bedenk dan het volgende:

Je bent niet begonnen met alcohol, drugs, medicatie, gokken of gamen om problemen te krijgen. Je hebt niet om die problemen gevraagd.

Het vraagt geen wilskracht om problemen te krijgen, maar het vraagt wel doorzettingsvermogen en een plan van aanpak om ervan af te komen. Steun kan je hierbij zeker gebruiken.

Het is bekend dat mensen die een sterke gewoonte willen doorbreken, hier beter in slagen wanneer ze steun krijgen van anderen. Dat geldt ook voor diegenen die hun eetpatroon moeten aanpassen om medische redenen, hun gewicht willen onder controle krijgen, willen starten met sporten, willen stoppen met roken, enzovoort.

Je bent geen slappeling, hopeloos geval of lafaard wanneer je steun zoekt. Het vraagt eerder moed om die stap te zetten. Bedenk hierbij dat bijna iedereen de neiging heeft om problemen in het begin te ontkennen of te verbergen. Niet alleen tegenover de omgeving, maar ook tegenover jezelf. Het doorbreken van de stilte is vaak een belangrijke stap.

Anderen kunnen jouw probleem niet oplossen, dat zal je inderdaad zelf moeten doen. Maar iedereen krijgt graag een aanmoediging. Het kan een hart onder de riem zijn en je sterker maken.

Waarvoor kan ik bij zorGGroep Zin terecht?

Je weet nog niet in welke mate je een probleem hebt met alcohol, medicatie, drugs, gokken of gamen. Je weet evenmin of je hierbij hulp nodig hebt. Maar je stelt jezelf vragen. Vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan of volg de korte cursus 'Is alcohol een probleem?'.

Je wil hulp voor jezelf, dit kan individueel of in groep.

Je wil advies of hulp omdat iemand uit je nabije omgeving in de problemen zit. Je bent partner, familielid of vriend. Je kan je ons steeds contacteren voor deze hulpvragen.