Vandaag lazen we in de pers het artikel met de kop “Helft van studenten heeft alcoholproblemen”.  Aanleiding van het artikel was de nieuwe alcoholcampagne “Tipsy, strontzat of comateus?!” van de Leuvense Horeca naar het studentenleven.

Problematisch drinken

Heeft werkelijk de helft van de studenten een alcoholprobleem of drinkt de helft risicovol?

We spreken van problematisch alcoholgebruik als je problemen ervaart op verschillende levensdomeinen zoals werk, gezin, school, financieel, enz. Binnen de verslavingszorg spreken we dan over alcoholmisbruik en alcoholafhankelijkheid (DSM).  

In het onderzoek “in hogere sferen” van de VAD, dat voor de derde keer plaatsvond in 2013, werden een aantal kenmerken van problematisch alcohol gebruik gemeten aan de hand van de AUDIT en AUDIT-C vragenlijst.

In dit geciteerde onderzoek wordt de drempel van risicovol drinken geduid. Zo blijkt dat 53.3% van de mannelijke en 46.7% van de vrouwelijke bevraagde studenten kenmerken vertoont van problematisch alcoholgebruik. Het gaat dan om frequentie van het alcoholgebruik, de hoeveelheid alcohol, et niet kunnen stoppen met drinken, schuld of berouw tonen na gedronken te hebben enz.

Actieplan

Dat de helft van de Vlaamse studenten risicovol met alcohol omgaat, roept om actie. Naast de campagne in Leuven worden ook in onze provincie initiatieven genomen.

Zo werd in 2014 een stuurgroep “Sensibilisering van studenten m.b.t. alcohol- en middelengebruik” opgericht waarin de UC Leuven Limburg, PXL, U-Hasselt, de Studentenraden en de CAD Limburg preventieve acties uitwerken. Doorheen het academiejaar wordt op verschillende tijdstippen rond alcohol, cannabis en medicatie gesensibiliseerd naar de studenten. Tijdens de student Take-off zal er ingezet worden op verantwoord drink- en rijgedrag. Daarnaast wordt dit academiejaar een app ontwikkeld die de studenten in Limburg gericht wil aanspreken rond gezond en veilig uitgaan.

De acties naar het studentenleven maken deel uit van het integraal alcohol- en drugbeleid dat binnen de politiezone HAZODI wordt aangestuurd.

DFR

Er is een gebrek aan diensten die jonge gebruikers aanspreken. Bieden online interventies een oplossing?

Nieuwe technologieën en moderne media spelen een belangrijke rol in het dagelijks leven en de communicatie van jongeren. Volgens het EMCDDA is er een algemeen gebrek aan diensten in Europa die jonge gebruikers aanspreken. Het bestaande aanbod is vaak gericht op volwassenen.

Net op dat vlak kunnen online applicaties een mogelijkheid bieden om jonge druggebruikers te bereiken. Andere voordelen van online applicaties is hun kosteneffectiviteit en het potentieel bereik van de dienstverlening in meer landelijke gebieden. Tenslotte is de doelgroep zelf vragende partij voor online interventies!

Studies naar de effectiviteit van online interventies zijn breed beschikbaar als het gaat om geestelijke gezondheidsproblemen en problematisch alcoholgebruik. Recente analyses en studies over interventies gericht op de vermindering van het gebruik van cannabis, zijn ook veelbelovend.

Toch is het aantal kwaliteitsvolle online interventies nog steeds beperkt en is de effectiviteit ervan nog onvoldoende onderzocht. Genoeg argumenten om het huidige aanbod van online interventies voor jonge (drug)gebruikers uit te breiden!

Een leidraad voor de ontwikkeling en implementatie van effectieve online interventies kan de verdere ontwikkeling ervan stimuleren. Daarnaast kan zo’n leidraad preventiewerkers ondersteunen die graag online interventies voor jonge druggebruikers willen aanbieden.

Binnen het Europees project “Click for Support” werd werk gemaakt van een richtlijn met aanbevelingen voor de ontwikkeling van online drugpreventie.

Op woensdag 23 september organiseert de CAD Limburg in samenwerking met het LOGO Limburg een studienamiddag waarop deze richtlijnen worden voorgesteld en waar een aantal Vlaamse online interventies worden voorgesteld.

Gratis inschrijven kan nog tot en met woensdag 16 september. 

DFR

In de media vandaag het verhaal van de 12-jarige die tijdens zijn bivak met de jeugdbeweging twee glazen bier kreeg voorgeschoteld. Het is nu eenmaal traditie, klonk het.

Dat 12-jarigen en alcohol geen goede combinatie zijn, hoeft geen betoog meer.

Uit onderzoek weten we dat de beginleeftijd best zolang mogelijk uitgesteld wordt. In België voorziet de wetgever 16 jaar, in de meeste andere Europese landen is dit al 18 jaar. Vroeg met alcohol beginnen vergroot namelijk de kans dat je op latere leeftijd problematisch gaat drinken.

Daarnaast zijn er nog belangrijke gezondheidsargumenten: alcohol heeft een negatief effect op de ontwikkeling van de hersenen en kinderen zijn kwetsbaarder voor de effecten van alcohol.

Omwille van deze inzichten werd er in ons land de afgelopen jaren heel wat geïnvesteerd in bewustmaking en wetgeving:

In 2009 kwam er een nieuwe wet op de verkoop van alcohol en er volgde meteen ook de nationale campagne “geen alcohol onder de 16 jaar, geen sterkedrank onder de 18 jaar” naar de horeca en distributie.

Sinds vorig jaar richten de Vlaamse preventiewerkers zich naar groepen ouders met het vormingspakket “Als kleine kinderen groot worden”, net om ouders bewust en sterker te maken rond goede afspraken in verband met alcohol, tabak en drugs.

Dit voorjaar werd in samenwerking met alle landelijk jeugdbewegingen het pakket “Zot op kamp” (VAD) ontwikkeld en voorgesteld op heel wat gemeentelijke jeugdraden. Zot op kamp is een spelvorm om goede afspraken te maken rond alcohol- en drugs op kamp.

Tenslotte de mythe van het leren verstandig omgaan met alcohol; het enige wat aangeleerd wordt in zulke situaties is dat alcohol drinken geen kwaad kan en erbij hoort. Wil je dat kinderen verstandig omgaan met alcohol, dan geef je best het goede voorbeeld en praat je erover. Niet door zelf alcohol aan te bieden.

DFR

Elke club wordt wel eens geconfronteerd met problemen rond gebruik van alcohol en drugs (A&D). Denk maar aan dronken supporters, agressie rond en op het speelterrein, rolmodellen die niet steeds het goede voorbeeld geven aan jonge sporters, dealen in de kleedkamers, ongezellige kantines, carpoolen onder invloed, met een kater op het veld staan, etc. Clubs geven aan dat het niet eenvoudig is om problemen door A&D te voorkomen of aan te pakken (enquête 2014).

VAD ontwikkelt daarom een haalbaar en veelbelovend concept om efficiënt op ontluikende A&D-gerelateerde problemen te reageren én om die in de toekomst te vermijden. Onderzoek wijst uit dat dit niet alleen gezondere en minder geblesseerde sporters oplevert, het maakt de club ook gezelliger, financieel duurzamer en trekt meer leden aan, zowel sporters als sympathisanten. Om dit te bereiken maken we gebruik van de meest recente wetenschappelijke inzichten.

We zien ook de realiteit onder ogen. Alcohol en sportclubs zijn vaak sterk cultureel en financieel met elkaar verbonden. Een belangrijk deel van de inkomsten halen clubs onder andere uit de drankverkoop van de kantine, benefits, toernooien, fuiven, etc. Alternatieven die geen inkomensverlies meebrengen, verdienen dan ook onze aandacht. Meer nog, onze Australische collega’s slaagden er met een gelijkaardige aanpak in om deelnemende clubs financieel gezonder te maken dan ervoor. En, begrijp ons niet verkeerd, er mag natuurlijk al eens iets gedronken worden. Het zijn de excessen, de vervelende situaties, de agressie, het dronken rijden dat we willen aanpakken. Onze gemeenschappelijke doelstelling is een veilige, gezonde, familievriendelijke sportvereniging.

In een eerste fase, willen we het concept uittesten en verfijnen met een aantal gemotiveerde clubs. Ons concept bestaat uit drie stappen die elke club op eigen tempo probeert te doorlopen.

Elke club doorloopt deze stappen op eigen tempo én elke club bekijkt de mogelijkheden en wenselijkheid om naar een volgende stap over te gaan.

Jouw club verdient een bronzen medaille als minstens één bestuurslid en minstens de verantwoordelijke van de kantine een eenmalige, kortdurende vorming volgen. De vorming focust op hoe je met A&D-incidenten kan omgaan. Wat zegt de wet over minderjarigen en alcohol? Wat is de verantwoordelijkheid van en wat zijn de mogelijke gevolgen voor het barpersoneel? Hoe kun je verantwoord alcohol schenken? Waar kan begeleiding op maat worden gevonden? Wat kan je als club zelf doen? Als club denk je hier ook na over een aanmoedigend bob-systeem zodat alle sporters, jong en oud, altijd veilig thuis komen. We voorzien ook tal van sensibiliseringsmateriaal voor de participerende sportclubs om te gebruiken in de club.

Jouw club verdient een zilveren medaille als alle leden van de club meedoen. Hiervoor werk je met een charter met een aantal afspraken dat door al jullie clubleden ondertekend wordt. Ten tweede gebruikt elke ploeg tijdens minstens één training een educatief pakket dat alcohol en drugs in een breder plaatje van blessures, mentale gezondheid en teamspirit zet. We bieden ondersteuning aan clubs voor alternatief en succesvol fondsenwerven.

Jouw club met een gouden medaille beschikt over een interne A&D-verantwoordelijke die zelf infomomenten organiseert voor leden en sympathisanten en binnen de club als vertrouwenspersoon fungeert. De club beschikt ook over een reglement waarin alcohol, agressie, dronken rijden, illegaal druggebruik en de procedures bij inbreuken een plaats krijgen. De club erkent en ondersteunt een gezamenlijke aanpak om rijden onder invloed, vooral met ploegmaats of jeugdspelers, tegen te gaan. Ook communicatie naar de gemeenschap, de tegenspelers en de supporters is een belangrijk onderdeel van de ‘gouden medaille-club’.

Deelnemende clubs kunnen tijdens de uitwerking steeds rekenen op steun en begeleiding van VAD, samen met het regionale preventienetwerk (LOGO en CAD Limburg). 

Terzelfdertijd evalueren we ook alle materialen en processen en passen we die aan op basis van de ervaringen van de clubs. De inbreng en de ervaringen van de pilootclubs, zijn dus erg waardevol. Op die manier kan een geoptimaliseerde aanpak verspreid worden naar andere clubs in Vlaanderen.

Heeft jouw club interesse om als pilootclub mee te draaien in de testfase van dit vernieuwende project? Neem dan contact op met de preventiedienst   van de CAD.  

Sinds het schooljaar 2000-2001 organiseert de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw (VAD) jaarlijks een leerlingenbevraging over alcohol, tabak, cannabis, psychoactieve medicatie en gokken bij meer dan 30.000 jongeren in het secundair onderwijs. De nieuwe cijfers, voor het schooljaar 2013-2014, leveren een aantal interessante conclusies op. 

Volgehouden inspanningen op het vlak van alcoholpreventie, maar extra inspanningen voor tabak en illegale drugs zijn noodzakelijk.

Meer lezen

Nieuw sensibiliseringsonderzoek rond alcoholverkoop aan minzestienjarigen in de horeca

In samenwerking met lokale overheden, regionale preventiediensten zoals de CAD en Horeca Vlaanderen start de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) een nieuw preventieonderzoek. Hierin willen ze nagaan in hoeverre jongeren van 15 en 16 jaar alcohol kunnen aankopen op café. Het is de bedoeling horecaondernemers te sensibiliseren om de wet op alcoholverkoop correct toe te passen. Het onderzoek kan bijvoorbeeld gebruikt worden om na te gaan of er nood is aan meer duiding over de wetgeving rond de verkoop van alcohol aan minderjarigen. Het lokale preventiebeleid kan hier vervolgens op inspelen door de sector verder te sensibiliseren en te ondersteunen. Het onderzoek komt er in navolging van een vergelijkbare monitor die reeds succesvol wordt toegepast in de detailhandelsector.

De volledig anonieme monitor wordt enkel gebruikt om horecaondernemers op de bestaande wetgeving te wijzen en tips aan te reiken over hoe de wetgeving nog beter nageleefd kan worden. De monitor wordt in geen geval gebruikt om caféuitbaters te sanctioneren en is dus louter sensibiliserend van aard. Dit sensibiliserende aspect wordt benadrukt doordat we cafés voor afname van de monitor informeren over de mogelijkheid dat ze minderjarigen over de vloer krijgen die alcohol zullen proberen aanschaffen. De deelnemende jongeren worden bovendien zo geselecteerd dat ze er duidelijk minderjarig uitzien en worden tijdens hun bezoeken steeds vergezeld door een medewerker van de CAD Limburg of van de stad of gemeente. 

meer lezen